عیوب

عیب : سختی غیر یکنواخت سطح

علل ممکن و راه‌حلهای پیشنهادی عبارتند از:
·     کربن‌زدایی یا ایجاد پوسته در سطح فولاد، در صورتی که سطح فولاد قبلا کربن‌زدایی شده است لازم است لایه کربن‌زدایی شده قبل از سختکاری برداشته شود. گرم کردن فولاد، باید در کوره‌هایی با اتمسفر کنترل شده انجام شود و در صورتی که این کار امکان‌پذیر نباشد، باید قطعات را در لفاف‌های (Folis) فولادی زنگ نزن پیچید. باید همه درزهای کوره مسدود شود تا هوا به داخل آن نفوذ کند. توصیه می‌شود که کوره‌ها به موقع تعمیر و به خوبی نگهداری شوند تا بتوان به خوبی نگهداری شوند تا بتوان به خوبی فضای داخل آنها را آب‌بندی نموده و
·     کوئنچ قطعه کار یکنواخت نبوده است. در سختکاری قطعات بزرگ در هوا توصیه می‌شود هوای اطراف قطعه کار توسط یک بادزن به جریان افتد. قطعات کوچک را می‌توان در هوای محیط کارگاه که جریانی طبیعی دارند، به خوبی کوئنچ نمود. مخزن‌های کوئنچ مایع باید همزن داشته باشند و در صورتی که به علت کوئنچهای مکرر خیلی گرم شده‌اند، با یک سیستم چیلر خنک شوند. مخزن‌های کوئنچ مایع باید تمیز و در محدوده دمایی کنترل شده نگهداری شوند. از آب نمک به جای آب خالص استفاده کنید.

عیب: کربن زدایی یا ایجاد پوسته در سطح

علل ممکن و راه‌حلهای پیشنهادی عبارتند از:
·     سطح کربن‌زدایی شده از بلوکه فولادی اولیه برداشته نشده است. در صورت امکان برای ساخت ابزارها از میلگردها یا بلوکه‌های فولادی که سطح آنها کربن‌زدایی نشده است، استفاده کنید. سطح فولادهای نورد شده باید تراشیده شود تا لایه کربن‌زدایی شده آن از بین برود و
·     قطعه کار در کوره‌ای با اتمسفر خنثی گرم نشده است. توصیه می‌شود در کلیه سیکلهای حرارتی، از جمله آنیل کردن و آستنیته کردن از کوره‌هایی با اتمسفر خنثی، کوره‌های خلاء یا کوره‌های حمام نمک خنثی استفاده گردد.

عیب : اعوجاج (خمش، پیچش، کمانی شدن)

علل ممکن و راه‌حل‌های پیشنهادی عبارتند از:
·     طراحی پیچیده فرم قطعه کار. لازم است قطعه کار را طوری طراحی نمود که حداقل فرم‌های تنش‌زا نظیر گوشه‌‌های داخلی و خارجی تیز، مجاورت دیواره‌های نازک با دیواره‌های ضخیم، سوراخ‌های ته بسته و طراحی سوراخ‌ها به طوری که دیواره‌های نازکی ایجاد شود، در آن به وجود آید.
·     وجود تنشهای مکانیکی در قطعه کار در اثر تغییر شکل سرد و ماشینکاری. قبل از شروع سختکاری، قطعه کار را تنش‌زدایی کنید تا تنشهای مکانیکی آن آزاد شوند.
·     استفاده از تکیه‌گاه‌های نامناسب برای چیدن قطعات در کوره. قطعات را بر روی تکیه‌گاه‌های مناسب باید قرارداد و در صورت امکان آنها را به صورت عمودی در کوره آویزان کرد. کوره را نباید بیش از حد از قطعات انباشته نمود. می‌توان قطعات نازک و طویل را به تکیه‌گاه‌های بزرگ‌تر بست،
·     وارد شدن شوک حرارتی به قطعه کار در اثر گرم شدن خیلی سریع آن به هنگام آستنیته کردن. قطعات را ابتدا به خوبی پیش‌گرم کنید و سپس آنها را به دمای آستنیته برسانید و به مدت کافی در این دما نگهدارید.
·     قطعات به طور یکنواخت گرم نشده‌اند و در دمای آستنیته کردن به مدت لازم نگهداری نشده‌اند. کوره را نباید از قطعات زیاد انباشته کرد. قطعات باید ابتدا به خوبی پیش‌گرم شده و سپس به مدت کافی در دمای سخت‌کاری نگهداشته شوند و
·     کوئنچ قطعات یکنواخت نبوده است. لازم است عملیات کوئنچ کاملا یکنواخت و سرعت سرد شدن ثابت باشد. در غیر این صورت بهتر است از فولادهای سخت شونده در هوا استفاده گردد.

عیب: تغییرات ابعادی (انقباض یا انبساط)

علل ممکن و راه‌حل‌های پیشنهادی عبارتند از:
·     تبدیل غیر کامل و یا غیر یکنواخت آستنیت به مارتنزیت،؛ عملیات کوئنچ را باید کامل و یکنواخت اجرا نمود. زمان عملیات تمپرینگ نباید کوتاه شود. فولادهای سخت شونده در هوا را در دو یا سه مرحله تمپر کنید. از عملیات برودتی زیر صفر یا عملیات برودتی عمیق برای تکمیل تبدیل آستنیت به مارتنزیت استفاده نمایید. ایجاد انبساط حداقل در یکی از ابعاد قطعه کار، به هنگام عملیات حرارتی مناسب، قابل انتظار است.

عیب: ایجاد ترک به هنگام سخت‌کاری

علل ممکن و راه‌حل‌های پیشنهادی عبارتند از:
·     سیستم کنترل معیوب کوره و در نتیجه گرم شدن ناکافی یا بیش از حد قطعه کار در مرحله آستنیه کردن کوره باید کنترل شده و سیستم آن کالیبره گردد.
·     وجود فرم‌های تنش‌زا به دلیل طراحی نامناسب قطعه کار، طرح قطعه کار را ساده کرده و فرم‌های تنش‌زا را در آن تا حد امکان حذف کنید.
·     وجود تنشهای مکانیکی زیاد در نقاط خاصی متمرکز شده‌اند. قطعاتی که بر روی آنها عملیات تغییر شکل سرد یا ماشینکاری سنگین انجام شده است، باید قبل از سختکاری تنش‌زدایی شوند.
·     کربن‌زدایی یا کربن‌دهی فولاد. لازم است قطعات فولادی در کوره‌های با اتمسفر خنثی گرم شوند تا اینعیوب در انها به وجود نیاید.
·     درشد شدن دانه‌های فولاد به علت حرارت دادن بیش از حد یا نگهداری بیش از حد فولاد در دمای سختکاری که به ترد شدن فولاد می‌انجامد. لازم است قطعات به خوبی پیش گرم شوند و سپس تا دمای مناسب و به مدت زمان مطلوب آستنیته گردند.
·     کوئنچ شدن غیر یکنواخت. عملیات کوئنچ باید یکنواخت و با سرعت حتی المقدور ثابت انجام شود. می‌توان از فولادهای سخت شونده در هوا استفاده کرد و
·     کوتاه بودن زمان تمپرینگ. لازم است اولا عملیات تمپرینگ بلافاصله پس از کوئنچ اجرا گردد. ثانیا باید زمان کافی را برای این عملیات در نظر گرفت. همچنین توصیه می‌شود دمای تمپرینگ از 4000F (2040C) پایین‌تر نباشد. فولادهای سخت شونده در هوا باید در دو یا سه مرحله تمپر شوند. 

منبع: وبلاگ سیمرغ سعادت

نظرات