صنايعي مثل هوافضا، اپتيك، الكترونيك، كامپيوتر و… بدون پيشرفت در مهندسي مواد هيچگونه احتمالي براي رشد در آنها متصور نبوده است. توليد قطعات فلزي و غيرفلزي با قابليتهاي ويژه مثل سوپر هاديها، قطعات با مقاومت فوق العاده در برابر سايش، قطعات مقاوم دربرابر خوردگي و اكسيداسيون و مقاومت فوقالعاده دربرابر حرارتهاي زياد، بشر را قادر ساخته تا در عرصه صنعت و تكنولوژي به پيشرفتهاي كنوني برسد. بنابراين در طراحي و ساخت تقريبا تمام مصنوعات بشري در تيم طراحي يا ساخت، در كنار مهندسين برق، مكانيك، شيمي، عمران و صنايع حضور مهندسين مواد الزامي و غيرقابل اجتناب ميباشد. در حال حاضر رشته مهندسي مواد در سطح دانشگاههاي ايران در مقطع كارشناسي در سه گرايش دانشجو ميپذيرد كه عبارتند از: متالورژي استخراجي، متالورژي صنعتي و سراميك
گرايش متالورژي صنعتي:
رشته متالورژي صنعتي يكي از زير مجموعههاي رشته مهندسي مواد است. در مهندسي مواد شناخت ساختار مواد و خواص آن و شناخت ارتباط بين اين ساختار و خواص در جهت افزايش زمينههاي كاربردي و طراحي مواد نو و تركيبات جديد از اهميت ويژهاي برخوردار است.
با توجه به نام و محتوي اين رشته ملاحظه ميشود كه در اين رشته از علم شناخت فلزات و آلياژها در جهت كاربردهاي صنعتي استفاده ميشود. علم متالورژي كه يكي از شاخههاي علم مواد ميباشد در زمينه طراحي و توليد آلياژهاي صنعتي كاربرد دارد. كليه قطعات مكانيكي كه در صنايع مختلف بكار ميرود از فلزات و آلياژهاي گوناگوني ساخته شده اند. انواع فولادها و چدنهاي آلياژي، آلومينيم و آلياژهاي آن، مس، منيزيم، روي و ساير فلزات بهطور وسيع در ساخت انواع قطعات صنعتي مورد مصرف قرار ميگيرند. اين قطعات در صنايع مختلف بهخصوص صنايع خودروسازي، هوا- فضا، هواپيماسازي، پتروشيمي، صنعت نفت و گاز، ساختمان، سازههاي فضايي، حملونقل، صنايع نظامي بهكار ميروند.
زمينههاي كاربردي جديد:
رشته متالورژي صنعتي علاوه بر كاربردهاي متداول كه در صنايع گوناگون دارد در جهت طراحي و توليد مواد پيشرفته بهسرعت در جهان در حال توسعه ميباشد. مواد مغناطيسي نو با خواص برتر، استفاده از مواد مركب (كامپوزيت) پايه فلزي، ساخت مواد پيشرفته از طريق تركيبات بينفلزي، استفاده از آلياژهايي كه ميتوانند جايگزين اعضاي بدن انسان شوند، ايجاد آلياژهاي سبك جهت توليد قطعات حساس، طراحي و توليد آلياژهايي كه در دماهاي بالا بهكار ميروند، طراحي آلياژهايي كه در شرايط ويژه و سخت كاربرد دارند مثالهايي از كاربرد رشته متالورژي صنعتي در توليد مواد پيشرفته ميباشد. در سالهاي اخير رشتههايي مانند مواد زيستي و نانوتكنولورژي مورد توجه بسياري از محافل علمي، تحقيقاتي و صنعتي جهان قرار گرفته است كه رشته متالورژي صنعتي ميتواند نقش اساسي در جهت توسعه اينگونه مواد پيشرفته ايفا نمايد. دراين راستا در ايران و بهخصوص دانشگاه علم و صنعت ايران در سالهاي اخير تحقيقات علمي گستردهاي صورت گرفته است و دانشكده مهندسي مواد و متالورژي به عنوان قطب علمي مواد پيشرفته كشور شناخته شده است. پژوهش و تحقيقاتي كه در اين رشته و با همكاري با ساير مراكز علمي جهان صورت ميگيرد در قالب مقالات علمي در معتبرترين مجلات جهان بهچاپ ميرسد.
زمينههاي اشتغال و ارتباط با ساير رشتهها:
بهدليل كاربرد وسيع مواد و بهخصوص فلزات در ساخت كليه قطعات صنعتي ميتوان به زمينه اشتغال دانشآموختگان اين رشته در صنايع گوناگون پيبرد. در بخش دولتي شركتها و كارخانجات بزرگ نظير توليد فولاد، ذوبآهن، صنايع خودروسازي، صنايع هوا- فضا، صنايع نظامي و صنعت نفت،پتروشيمي و ... و در بخش خصوصي اكثر كارخانجات توليد قطعات صنعتي بهخصوص در صنايع خودروسازي، ساختمانسازي، معادن و صنعت سيمان ميتواند زمينههاي جذب دانشآموختگان رشته متالورژي صنعتي را فراهم سازد.
اين رشته ماهيتاً ارتباط نزديكي با دو رشته مهندسي مكانيك و مهندسي صنايع دارد واكثر پروژههاي صنعتي بهصورت كارگروهي و تيمي به انجام ميرسد.
زمينههاي ادامه تحصيل در ايران و جهان:
دانشآموزاني كه علاقهمند به درك عميق پديدهها و رفتار مواد مختلف و يافتن كاربردهاي نوين و طراحي مواد جديد متناسب با نيازهاي روزافزون بشري ميباشند و همچنين علاوهبر داشتن علايق مهندسي، خود را به علوم نيز نزديك حس ميكنند ميتوانند در اين رشته موفق باشند. امكان ادامه تحصيل در رشته متالورژي صنعتي در دانشگاه علم و صنعت ايران در سطوح كارشناسي ، كارشناسي ارشد و دكتري وجود دارد. تاكنون حدود ده دوره دكتراي مهندسي مواد با موفقيت در اين دانشگاه به انجام رسيده است. دانش آموختگان مقاطع مختلف كارشناسي و كارشناسي ارشد امكان ادامه تحصيل در بهترين دانشگاههاي جهان را دارند و سابقه علمي دانشكده نشان ميدهد كه اكثر دانشآموختگان اين دانشكده در دانشگاههاي خارج را دارند و سابقه علمي دانشكده نشان ميدهد كه اكثر دانشآموختگان اين دانشكده در دانشگاههاي خارج از كشور بهخوبي درخشيدهاند. كشور ما داراي خلاء هاي بسياري براي محصولات مواد جديد ميباشد و همگام با توسعه صنعتي نياز به مهندسان و كارشناسان تحصيلكرده در اين رشته وجود خواهد داشت و هر فرد متخصص با دارا بودن جديت، اعتماد به نفس و پشتكار ميتواند بازار كاري مناسبي براي خود ايجاد كند.
نظرات
ارسال یک نظر